Hà Tĩnh: 'Siêu' dự án nghìn tỷ nuôi bò sau 3 năm thành... bãi chuối

Dự án khủng...

Sáng nay, 30/11, PV Tiền Phong có mặt tại Công ty Cổ phần chăn nuôi Bò Bình Hà (Công ty Bình Hà), đóng tại xã Cẩm Quan, huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) nhưng được lực lượng bảo vệ ngăn cản không cho vào bên trong vì chưa được phép của lãnh đạo. Dù PV đã liên lạc với lãnh đạo công ty này nhưng không được chấp thuận vì “đang đi công tác”.  

Lực lượng bảo vệ ngăn cản không cho PV vào bên trong công ty tác nghiệp.

Dự án chăn nuôi bò của Công ty Bình Hà được UBND tỉnh Hà Tĩnh chấp thuận chủ trương đầu tư vào năm 2015 với diện tích đất khảo sát khoảng hơn 6 nghìn ha, quy mô đàn bò dự kiến 150.000 con bò/năm, vốn đầu tư trên 4 nghìn tỷ đồng. Năm 2016, dự án được điều chỉnh với tổng diện tích đất thực hiện dự án hơn 2 nghìn ha (Kỳ Anh 584,9 ha và Cẩm Xuyên 1.587,6 ha), tổng đàn bò 254.200 con/năm, tổng vốn đầu tư trên 4 nghìn 5 trăm tỷ đồng.

Mục tiêu dự án đề ra được lãnh đạo và người dân tin tưởng sẽ tái cơ cấu và thúc đẩy ngành nông nghiệp của tỉnh Hà Tĩnh và một số tỉnh miền trung là phát triển chăn nuôi bò giống, bò thịt theo quy trình công nghệ cao, với sản phẩm bò thịt chất lượng cao phục vụ xuất khẩu và tiêu thụ trong nước. Dự án tạo việc làm, tăng thu nhập cho nhà đầu tư, người lao động và người dân trên địa bàn.

Hệ thống chuồng trại bỏ không tại dự án chăn nuôi bò của Cty Bình Hà vào tháng 6/2018.

Với con số báo cáo lợi nhuận “khủng” làm nhiều người giật mình với hơn 1500 tỷ đồng mỗi năm. Dự án đi vào hoạt động sẽ giải quyết việc làm cho khoảng 3.000 lao động. Để đáp ứng cho dự án phát triển đúng theo dự tính, tỉnh Hà Tĩnh đã huy động tổng lực để hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng và bàn giao hơn 819 ha cho nhà đầu tư triển khai dự án.

Để dự án nhanh chóng được triển khai, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) kết hợp với Cty Bình Hà khánh thành giai đoạn 1 Dự án chăn nuôi bò giống và bò thịt tại Hà Tĩnh. Trong đó, BIDV chấp thuận cho vay hơn 3.000 tỷ đồng. Dự kiến, quy mô vốn tín dụng dài hạn BIDV dành cho dự án hơn 2.000 tỷ đồng, vay ngắn hạn để nhập khẩu bò giai đoạn 1 và 2 là 970 tỉ đồng. Đầu năm 2016, BIDV đã giải ngân 810 tỉ đồng, trong đó vốn dài hạn đạt 492 tỉ đồng để thực hiện xây dựng dự án, cho vay ngắn hạn 318 tỉ đồng để thực hiện nhập khẩu bò, thuốc thú y, thức ăn... 

Dự án có tổng số vốn lên tới hơn 4.500 tỷ đồng, lợi nhuận hàng năm lên tới 1.500 tỷ đồng, giải quyết việc làm cho khoảng 3.000 lao động.

Hàng loạt sai phạm

Theo báo cáo của HĐND tỉnh Hà Tĩnh tại kỳ họp thứ 7, HĐND tỉnh Hà Tĩnh, khóa XVII diễn ra vào ngày 17/7/2018, sau ba năm triển khai, dự án của Cty Bình Hà chỉ mới đạt quy mô bình quân gần 15.000 con/năm, bằng 6% so quy mô đã được chấp thuận chủ trương đầu tư. Cty Bình Hà chưa thực hiện được việc nhập ngoại bò giống để nuôi sinh sản, chưa thực hiện được việc liên kết chăn nuôi bò với các hộ dân.

Hiện đàn bò còn lại rất ít (1.140 con) nên hệ thống chuồng trại đã xây dựng tại xã Kỳ Tây (Kỳ Anh) và một phần tại Cẩm Quan (Cẩm Xuyên) để trống, không sản xuất chăn nuôi. Hơn nữa, do năng suất cỏ trồng tại vùng dự án đạt thấp (chỉ 40% so với lý lịch giống), chưa đạt hiệu quả nên Cty Bình Hà đã phá bỏ toàn bộ diện tích cỏ đã trồng (767,52 ha) chuyển sang trồng chuối (212,04 ha). Điều này là chưa đúng với mục tiêu của dự án theo chấp thuận chủ trương đầu tư của UBND tỉnh.

Hàng ngàn ha rừng sau khi thu hồi giao cho Cty Bình Hà bỏ hoang.

Theo tìm hiểu của PV Tiền Phong, từ khi dự án chăn nuôi bò của Cty Bình Hà đi vào hoạt động đến nay lộ ra nhiều vi phạm nghiêm trọng. Theo đó, đầu năm 2016, hàng chục tấn phân bò được Cty Bình Hà phơi trực tiếp trên nền đất ngoài trời mà không có lót chống thấm; hố chôn bò chết sơ sài, không rắc vôi bột khử trùng hay hiện tượng giếng nước của người dân khu vực rào Vang Vang, Cẩm Mỹ (huyện Cẩm Xuyên) đổi màu và có mùi tanh khiến người dân bức xúc. Sau khi kiểm tra, Sở TNMT Hà Tĩnh chỉ ra nhiều vi phạm nghiêm trọng tại Cty Bình Hà như chưa xây dựng khu chôn bò chết theo quy hoạch, chưa xây dựng các hạng mục công trình xử lý rác thải, chất thải rắn, khu chôn lấp xác động vật tiêu hủy không đúng với quy hoạch được phê duyệt và báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM)...

Khi dự án chăn nuôi bò đang ngày đi xuống, Cty Bình Hà âm thầm phá bỏ toàn bộ diện tích cỏ đã trồng (767,52 ha) chuyển sang trồng chuối (212,04 ha). Điều này là chưa đúng với mục tiêu của dự án theo chấp thuận chủ trương đầu tư của UBND tỉnh.

Giải thích về việc này, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, ông Đặng Ngọc Sơn cho biết, do Cty Bình Hà gặp nhiều khó khăn nên mới quyết định trồng chuối. “Nếu xử lý đúng mục tiêu của dự án đưa ra thì Cty Bình Hà sẽ đổ hoàn toàn. Hiện việc trồng chuối đang được lực lượng chức năng kiểm tra, giám sát. Tỉnh chấp nhận việc theo dõi số diện tích trồng chuối này để hỗ trợ cho việc tái cơ cấu Cty”, ông Sơn cho biết.

Hệ thống chuồng trại bỏ hoang, xuống cấp nghiêm trọng.

Chủ tịch UBND xã Cẩm Mỹ, huyện Cẩm Xuyên Lê Quang Nghĩa cho biết, bên cạnh những tác động về môi trường, việc chuyển đổi hàng trăm ha đất rừng sang trồng cỏ đã gây ra những tác động ngoài mong muốn trong mùa mưa bão.

“Sau khi dự án đi vào hoạt động, vào mùa mưa bão, tần suất, mức độ ảnh hưởng của lũ ống, lũ quét đối với khu vực này cao và nguy hiểm hơn trước”, ông Nghĩa nói. Ba năm nay, hàng trăm người dân hai huyện Cẩm Xuyên và Kỳ Anh phản ánh mấy năm nay việc Cty Bình Hà lấy đất rồi bỏ hoang trong khi người dân không có đất để sản xuất.